Riga

 

Het Getto van Riga was een door nazi-Duitsland in 1941 opgezet getto in Riga, Letland. Het getto werd opgezet in een klein deel van Maskavas Forštate, een wijk van Riga. Oorspronkelijk was het alleen bestemd voor de Joden uit Letland, later werden ook Duitse Joden in dit kamp ondergebracht.

 

Op 25 oktober 1941 begonnen de Duitsers met het verdrijven van de niet-joodse bewoners en werden de Joden uit Riga en direct omgeving gedwongen te verhuizen naar het getto. De meeste van de aanwezige Letse Joden (ongeveer 24.000) werden op 30 november en 8 december 1941 afgeslacht in het Bloedbad van Rumbula. Daarna werden Duitse Joden naar het kamp gebracht, waarvan de meesten ook in massamoorden om het leven kwamen.

 

Hoewel het getto doorgaans aangeduid wordt als een eenheid, waren er in feite meerdere getto's. Het eerste was het grote "Letse getto". Na het bloedbad van Rumbala werden de overlevenden geconcentreerd in een kleiner gebied binnen het oorspronkelijke getto dat bekend werd als het "Kleine getto". Dit kleine getto was weer onderverdeeld in een deel voor mannen en een deel voor vrouwen. Het vrijgekomen gebied van het grote getto werd vervolgens toegewezen aan Duitse Joden en werd bekend als het "Duitse getto".


Op 21 juli 1941 werd besloten de Joden te concentreren in het getto. Alle joden werden geregistreerd en een Joodse raad, bestaande uit vooraanstaande Joden, werd opgezet. Op 23 oktober kregen de geregistreerde Joden het bevel naar Maskavas Forštate te verhuizen, wat uiterlijk op 25 oktober afgerond moest zijn. Ongeveer 30.000 werden daardoor bijeen gedreven in een klein gebied. Het gebied werd prompt afgegrendeld met prikkeldraad en (Letse) wachtposten. Wie te dicht bij het prikkeldraad kwam, werd direct doodgeschoten. De wachtposten stonden onder leiding van de Duitse politie.

 

Riga= Stalag 350 = Kaiserwald

Stalag 350 was een Duits krijgsgevangenkamp in Riga, Letland, voor Sovjet krijgsgevangenen. Het kamp was vanaf de zomer 1941 tot augustus 1944 in gebruik en bestond uit 6 afdelingen. In de winter van 1941 bevonden zich hier zo'n 35.000 Russische soldaten.

Riga= Stalag 350 = Kaiserwald

Kaiserwald was een naziconcentratiekamp in Letland nabij een dorpje net buiten Riga.

Kaiserwald werd in maart 1943 gebouwd, tijdens de bezetting van de Baltische staten door nazi-Duitsland. De eerste gevangenen van het kamp waren enkele honderden veroordeelden uit Duitsland.

Na de uitroeiing van de getto's van Riga, Liepaja en Dvinsk in juni 1943 werden al de overgebleven Joden uit Letland, samen met de overlevenden uit het Vilnius-getto, gedeporteerd naar Kaiserwald.

In het voorjaar van 1944 kwamen een aantal kleine kampen rondom Riga onder de jurisdictie van het Kaiserwald concentratiekamp te liggen. In datzelfde jaar bezetten de Duitsers Hongarije en voeren van daaruit 400.000 Hongaarse Joden naar Kaiserwald, samen met Joden uit Łódź (Polen). Tegen maart 1944 bevonden er zich 11.878 gevangenen in het hoofdkamp en zijn omliggende subkampjes. 6182 daarvan waren mannen, 5696 vrouwen en slechts 95 mensen waren niet-Joden.

Kaiserwald was geen vernietigingskamp (zoals Auschwitz of Treblinka) en de gevangenen werden aan het werk gezet in de grote Duitse bedrijven. Vooral Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft (AEG) was actief in Kaiserwald en gebruikte een groot aantal vrouwelijke gevangenen als slaven voor de productie van elektrische voorwerpen.

Eind 1944, terwijl het Rode Leger westwaarts optrok, vielen de Russen de Baltische staten binnen. De Duitsers evacueerden daarom de gevangenen van Kaiserwald naar Stutthof in Polen. De gevangenen waarvan men dacht dat ze de reis niet zouden overleven werden neergeschoten.

Alle Joden uit Kaiserwald die ooit waren veroordeeld voor eender welke misdaad (het maakte niet uit hoe klein die was) werden juist voor de evacuatie doodgeschoten. Alle Joden onder de 18 en boven de 30 jaar ondergingen hetzelfde lot. Tegen september 1944 waren al de gevangenen van Kaiserwald naar Stutthof overgeplaatst.

Het Rode leger bevrijdde het kamp op 13 oktober 1944.

Lijst Nederlandse slachtoffers

 

  • Kniertje Blok (1871-????)