Glasverpakking / flessen
Een fles is een langwerpig, meestal rond vat van glas, kunststof, aardewerk of metaal, waarin over het algemeen vloeistoffen worden bewaard. Het belangrijkste verschil met andere vloeistof bevattende vaten is de voor de fles typische hals, die smaller is dan het vat zelf. De hals wordt vaak afgesloten met een kurk, een (schroef)dop, een stop of een kroonkurk.
Het onderste gedeelte van de fles wordt buik genoemd, het bovenste gedeelte hals en de opening de mond. De holle bodem, die maakt dat een glazen fles stevig staat op een onregelmatig oppervlak, wordt ziel genoemd.
Een fles wordt meestal van doorzichtig materiaal gemaakt, zoals glas (mandfles) of plastic (petfles). Een stenen (ondoorzichtige) fles wordt meestal een kruik genoemd.
Er zijn verschillende soorten flessen; de bekendste zijn de flessen die speciaal zijn aangepast aan de inhoud zoals de melkfles, de gasfles en de wijnfles. Flessen kunnen daarnaast op de manier van afsluiten worden onderverdeeld, zoals de weckfles (eigenlijk een pot), de beugelfles en de kogelfles. Ook kunnen flessen naar functie worden ingedeeld, zoals de thermosfles, de veldfles en de heupfles.
Wijnflessen
De vorm van de wijnfles geeft een indruk van welke wijn in de fles kan zitten. Deze hangt samen met de wijnsoort en de regio waar de wijn vandaan komt. Het beste zie je dit terug aan de meest standaard formaat wijnfles. Dit is een lange slanke fles met rechte schouders. Ook bekend als ‘Bordeaux fles’.
Daarnaast zijn er diverse andere soorten wijnflessen. Wijnflessen uit de Bourgogne en Rhône bijvoorbeeld. Duitse wijnen, zoals de Moezel, hebben meestal een veel langere en smallere fles: De Moezelfles. En Portugese flessen zijn vaak hoekiger.
Champagne en mousserende wijnen hebben weer wat dikker glas tegen de druk.
De ziel van de fles is de inkeping aan de onderkant van de fles die meerdere functies heeft. Voor Champagne en mousserende wijnen maakt het de fles sterker tegen de druk die op de fles staat. De diameter van een wijnfles kan hierdoor flink verschillen.
Luxere wijnen meestal een diepere ziel voor het schenken van de fles en maakt de ziel de wijnfles stabieler op onregelmatige ondergrond.
Glas is de meest gangbare verpakkingskeuze. Het geeft geen smaak aan de inhoud en het is lang her te gebruiken. Maar het is ook mogelijk om wijn in een pak van 3 liter te verkopen of in hard kunststof flessen. Stenen flessen komen bij luxere wijnen ook voor.
Welke inhoud heeft de wijnfles?
Normaal gesproken hebben wijnflessen een inhoud van 750ml. Ondanks de verschillende vormen is dit in de meeste gevallen de inhoud van wijnflessen. Je ziet wel vaak bij wijnflessen voor huiswijnen, een soort grotere Bourgogne fles, een 1 liter variant.
Naast de reguliere inhoudsmaat van 750ml, zijn ook diverse grote verkrijgbaar. In de wijnwereld kennen deze grotere flessen eigen namen die gekoppeld zijn aan een bepaalde inhoudsmaat. Zo staat de 1500ml fles bekend als Magnum en is een veel gebruikte maat. Bij grotere maten zijn de namen meestal afkomstig uit de Bijbel. Deze maten zie je niet veel en zijn over het algemeen ongebruikelijk voor de gemiddelde producent.
Kleinere maten zie je wel vaker, vooral als de kleinere variant van het doorgaans product. Deze komen in de maten 250ml of 375ml
Veruit de meeste wijnen worden in flessen van 750 ml. gebotteld maar er zijn nog veel meer inhoudsmaten zoals de Clavelin (Vin Jaune, en Vin de Paille, Jura) 310 ml en 620 ml, de Kwartfles (Champagne) 200 ml, de halve fles (Bordelaise: kalkoentje) 375 ml, de Pot (beaujolais) 460 ml, de Champagne fles 800 ml, de Magnum (Bordeaux, Bourgogne) 1.5 liter, de Magnum (Champagne) 1.6 liter, de Marie-Jeanne (Bordeaux) 2.5 liter, de Dubbele Magnum (Bordeaux) 3 liter, de Imperial (Bordeaux) 6 liter, de Salmanazar (Champagne) 9,6 liter, de Balthazar (Champagne) 12,8 liter en de Nebuchadnezzar (Champagne) 15 liter. In de Champagnestreek kent men nog de Jeroboam (Champagne) 3,2 liter, de Jéroboam (Bordeaux) 5 liter, de Rehoboam (Champagne) 4.8 liter en de Metusalem (Champagne) 6,4 liter.
De typische bordeauxfles is duidelijk te herkennen aan de strakke rechte strenge vorm met "echte" schouders. De fles is in deze vorm bekend vanaf zo rond de negentiende eeuw en is nu de standaardvorm voor zowel de rode als witte bordeaux, maar ook van wijnen uit andere werelddelen. De witte bordeaux wijnen worden in blanke en de rode bordeaux wijnen in groene flessen gebotteld. De inhoud varieert van 0,7 tot 0,75 liter.
De bourgognefles herken je duidelijk aan zijn typische afhangende schouders. Echt een fles die de uitstraling heeft van iets gemoedelijks, iets vriendelijks en dat vindt je ook in deze wijnen terug. Dikke, soepele, gladde lijnen met finesse. Wordt ook voor de beaujolais gebruikt. De witte bourgogne wordt in zowel blanke als groene glazen flessen gebotteld en de rode alleen in lichtgroene flessen.
De fles voor de loirewijnen lijkt iets op de bourgognefles maar is smaller waardoor hij meer weg heeft van de elzasser flûte met zijn slank aflopende schouders.
De elzasserfles is een mooie lange slanke fles die hierdoor iets frivools heeft, een fles met een pittige uitstraling. Net als de moeselfles is de elzasserfles van groen glas gemaakt.
De rijn- en moezelflessen zijn in vorm vrijwel gelijk aan de elzasserfles: slank en fijn van vorm. Ook als er geen etiket is opgeplakt kan je je niet vergissen, want de moezelfles is groen en de rijnfles is van bruin glas gemaakt.
De champagnefles is in vorm vrijwel gelijk aan de bourgognefles maar is van dikker glasgemaakt om de druk van mogelijk 5 bar aan te kunnen. Deze flesvorm wordt ook voor andere mousserende wijnen gebruikt.
De fles van de chateauneuf-du-pape-wijnen heeft dezelfde vorm als de bourgognefles en is te herkennen aan de pauselijke tiara en de twee gekruiste sleutels van Petrus. Er zijn ook andere afbeeldingen mogelijk zoals een harnas met in het midden een familie wapen. Als de wijn op Domaine is gebotteld dan is de baard van de gekruiste sleutels naar beneden gericht.
Een typische fles voor Vin Jaune uit de Jura, Clavelin geheten. Deze fles heeft een wettelijk vastgestelde inhoud van 62 cl. Zoveel wijn blijft over van een liter jonge wijn na 6 jaar en drie maanden rijpen op vat. De beste Vin Jaune komt uit het dorpje Chateau Châlon.
De lanquedocfles is een korte dikke fles speciaal gemaakt voor de betere VDQS en AC wijnen uit deze streek.
De bocksbeutel is een grappige groene fles die in het Duitse wijngebied Franken voorkomt. Het is een onhandige platte fles, die niet in de gangbare wijnrekken stapelbaar is.
Vinho Verde: Het Vinho Verde gebied ligt in het uiterste noordwesten van Portugal en strekt zich uit tussen de rivieren Minho en Douro. Normaal gesproken is deze uit Portugal afkomstige witte wijn gemaakt van vroeg geplukte druiven en wordt jong gedronken: heldergeel-lichtgroen van kleur, fruitig en fris. Wordt meestal geëxporteerd. de witte Vinho Verde is perfect bij zeevruchten, vis en leverpastei. Er bestaat ook een rode variant. (Deze afbeelding is van een fles gemaderiseerde Vinho Verde)
Flessen champagne
9.6 cl Huitième (1/8 fles)
20 cl Quart (1/4 fles)
25 cl Chopinne (1/3 fles)
37.5 cl demi-bouteille (1/2 fles)
60 cl Médium (4/5 fles)
75 cl bouteille (normaal)
150cl magnum ( 2 flessen)
300 cl jeroboam (4 flessen)
600 cl mathusalem (8 flessen)
900 cl salamander (12 flessen)
1200 cl Balthazar (16 flessen)
1500 cl naboucodonnosor (20 flessen)
1800 cl Salomon (24 flessen)
2625 cl Souverain (35 flessen)
2700 cl Primat (36 flessen)
3000 cl Melchizédec (40 flessen)
Flessen wijn
5 cl Mignionette
18,7 cl quart aviation
20 cl Piccolo
25 cl quart de bouteille / Chopinne
31 cl (halve fles voor vins Jaune)
35 cl demi-bouteille
37.5 cl Filette
46 cl Pot Lyonnais
50 cl Désrée (eiswein Zwitserland)
62 cl fles Clavette (Vins jaune)
75 cl bouteille (normaal)
80 cl Namuroise (in omgeving van Namen werd dat vroeger gebrukt)
128 cl Grosse Panse (in omgeving van Luik werd dat vroeger gebruikt)
150 cl magnum (2 flessen)
225 cl Marie-Jeanne
300 cl double magnum (4 flessen)
450 cl jeroboam (6 flessen)
600 cl impériale of mathusalem (8 flessen)
900 cl salamander (12 flessen)
1000 cl Dame-Jeanne
1200 cl Balthazar (16 flessen)
1500 cl Nabuchodonosor (20 flessen)
1800 cl Melchior (24 flessen)
