Fochteloo is geen gewoon dorp. Het heeft twee kampen in kleine bosgebieden. In Kamp Ybenhaer werkten tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse mannen als dwangarbeiders. Op 2 oktober 1942 werden 215 mensen van daaruit naar kamp Westerbork gebracht en vervolgens naar Auschwitz en Sobibór. Na de oorlog woonden Molukse ex-KNIL militairen hier met hun gezinnen van 1951 tot 1968. Toen ze in naburige dorpen gingen wonen, gebruikte het Nederlandse leger Kamp Ybenhaer als oefenterrein. Kamp Oranje diende als strafkamp voor NSB’ers en later als opvangkamp voor Molukkers.

Kamp Oranje 500 meter verderop ligt het kamp Ybenheer. De keuze van de plek had te maken met het naast de deur liggen van voldoende arbeidsmogelijkheden in en rondom het Fochtelooërveen: turf steken en ontginning tot bouwland, werken in de aardappelteelt. Ybenheer is afgeleid van Ybe’s weer, een lager gelegen landstrook van Ybe.
In 1942 gebouwd door de Rijksdienst voor de Werkverruiming voor de tewerkstelling (werkverschaffing) van jonge mannen, die om onduidelijke redenen (nog) niet in nazi-Duitsland waren tewerkgesteld. Het Kamp Oranje is onder een andere architectuur ingericht en had andere bewonersgroepen dan Ybenheer.