Soms betrof het eenvoudige kantoorbanen bij vaak verschrikkelijke organisaties, soms ging het om actieve Jodenjaagsters.

Naar schatting zijn er in de oorlog tussen de 120.000 en 150.000 Nederlandse vrouwen geweest die ‘liepen’  en of een relatie had met een Duitser. Het aantal kinderen dat in de oorlog door Duitsers is verwekt bij Nederlandse vrouwen wordt geschat tussen de 12.000 en 15.000. 

Ca. 25.000 Nederlandse vrouwen waren lid van NSB. 

 

Waarschijnlijk zijn ca. 150.000  Nederlandse vrouwen fout geweest.

 

Wat is goed en wat is fout?
Een moeder die haar Joodse buurman aangeeft bij de Duitsers voor een paar gulden om haar kinderen die al dagen honger leden te kunnen voeden is fout, daar hoeven we niet over te debatteren, maar het ene 'fout' is het andere 'fout' nog niet.

De vrouwen kozen voor een rol als informante voor de Sicherheitsdienst, bewaakster in een concentratiekamp, verpleegster of voor een rol binnen een politieke organisatie zoals bijvoorbeeld de NSB. Die keuzes hadden verstrekkende gevolgen: joden die opgepakt werden, mensen die opgelicht werden, naast slachtoffers van verraad, moord en seksueel geweld.

‘Van ideologische drijfveren was nauwelijks sprake denken wij, behalve bij vrouwen die leidinggaven aan nationaalsocialistische vrouwenbewegingen. De meeste vrouwen werden gedreven door opportunisme. Het was financieel namelijk zeer voordelig om Joden en onderduikers te verraden. Daarnaast collaboreerden vrouwen uit rancune, om van gehate personen af te komen. Dwang speelde ook een rol. En soms blinde liefde. Na de oorlog voerden veel vrouwen de verdediging op dat ze uit blinde liefde voor een nationaalsocialist bij collaboratie betrokken waren geraakt. Het is echter de vraag of dit verweer oprecht was, of een achteraf geconstrueerd argument om de strafmaat gunstig te beïnvloeden.

 

 ‘Een mogelijke verklaring is dat de vrouw volgens de nationaalsocialistische leer vooral hoedster van het gezin moest zijn. Geweld hoorde bij de man die ten strijde trok. Daarnaast waren de meeste functies waarin geweld besloten lag, bij organisaties als de Sicherheitsdienst en de Landwacht, niet toegankelijk voor vrouwen. De SS vormde daarop een uitzondering: vrouwen konden wel kampbewaakster worden. Maar ook in die rol maakten Nederlandse vrouwen zich minder schuldig aan ernstige geweldsmisdrijven, hun rol was marginaal. Opvallend is dat Duitse kampbewaaksters zich wél schuldig maakten aan structureel en excessief geweld.’