Stalag Luft XI B

Bad Fallingbostel, deelstaat Nedersaksen, manschappenkamp met de functie van Schattenlager.

Datum ingebruikname: 24 september 1939.

Nationaliteiten: F, GB, B, PL, YU, SU, NL, I, VS.

Aantal Nederlandse gevangenen: circa 700.

Datum bevrijding: 16 april 1945 door een Britse verkenningseenheid.

 

In 1937 startte de bouw van houten barakken voor het onderbrengen van bouwvakkers die werkten aan een militair kamp voor de Truppenübungsplatz Bergen. Nadat de bouwwerkzaamheden waren afgerond, kregen de barakken in september 1939 de bestemming van krijgsgevangenkamp. Hiermee was Stalag XI-b Fallingbostel een feit. Ook in dit Stalag hadden de eerste krijgsgevangenen de Poolse nationaliteit. In 1940 volgden grote groepen Belgische en Franse gevangenen en steeg de bezetting tot 40.000 man. Vanaf juni 1941 volgden zo’n 12.000 Russen, die vanwege gebrek aan accommodatie slechts een open veld tot hun beschikking kregen. In oktober 1944 kwam ook nog een groep van vierhonderd Britse para’s in Stalag XI-b aan. Zij hadden gevochten in de Slag om Arnhem. In februari 1945 volgden verder nog grote groepen Amerikanen die gedurende het Ardennenoffensief de wapens hadden moeten neerleggen. Door gebrek aan barakken werden zij ondergebracht in tenten.

 

Hoewel het Stalag XI-b over veel onderkomens beschikte en er dus veel krijgsgevangenen verbleven, fungeerde het voor de Nederlanders vooral als Schattenlager. De meesten werden van hieruit tewerkgesteld in Arbeitskommandos. Stalag XI-b Fallingbostel bevond zich in het noordwesten van Wehrkreis XI tussen Hannover en Hamburg. Het voorzag een ruim gebied van arbeidskrachten. Dit strekte zich uit van Herzberg in de Harz in het zuiden, Braunschweig in het oosten, Hitzacker in het noorden en Bosse in het zuiden.

 

De Nederlandse krijgsgevangenen kwamen in een aantal groepen vanuit Stalag XI-a Altengrabow naar Stalag XI-b Fallingbostel. Op 29 juli 1943 arriveerde een groep van 250 man, op 20 augustus gevolgd door een groep van 350 man. Op 3 september 1943 stapte nog een kleine groep van 30 personen uit de trein. Later zouden er nog kleinere groepjes arriveren, waardoor het totale aantal Nederlanders dat op enig moment in dit Stalag aanwezig was ruim 700 bedroeg.

 

Na de oorlog diende het kamp een tijd als opvangkamp voor vluchtelingen. Eind jaren 40 gingen de barakken tegen de vlakte en ontstond op het westelijk deel van het voormalige kamp een woonwijk. Tot in 2015 zijn delen van de verschillende kampen in Fallingbostel in gebruik gebleven bij de British 7th Armoured Brigade. Tegenwoordig gebruikt het Rode Kruis een gedeelte als opvangkamp voor vluchtelingen. Aan de Fallingbosteler Strasse in Osterheide bevindt zich sinds 2005 een monument in de vorm van een poort van een krijgsgevangenkamp met daarop plaquettes die herinneren aan de vele nationaliteiten die hier gevangen zaten.

 

Lijst Nederlandse slachtoffers

 

Johannes Camper (1924-1943)
Catharina Johanna Lamboo (1876-1944)
Jansje de Vrij (1876-1945)