Schloss Itter

 

 

In mei 1945 was de oorlog bijna afgelopen, maar op Schloss Itter, dat in de loop der jaren getransformeerd was tot gevangenis voor speciaal SS-gebruik, verbleven nog 14 vooraanstaande Fransen. Voor Reichsführer SS Himmler waren zij waardevol en om ze in leven te kunnen houden, moesten de leefomstandigheden beter zijn dan in de kampen en Schloss Itter bood daarvoor een goede gelegenheid. Er was een grote bibliotheek en het werd de gevangenen toegestaan om hun memoires te schrijven. Ook was er medische verzorging beschikbaar. In die Tiroolse gevangenis zaten onder meer de politicus Edouard Daladier en Léon Jouhaux, de secretaris-generaal van de Confédération Générale du Travail –één van de grootste vakbonden in Frankrijk, twee generaals Maxime Weygand and Paul Gamelin. Maar onder de gevangenen bevonden zich ook vrouwen als Marie-Agnès Cailliau, de zus van generaal Charles de Gaulle en Marie Renée Josephine Weygand, de vrouw van de generaal. De leiding over het Schloss en de gevangenen lag in handen van SS-kapitein Sebastian Wimmer, die inmiddels een gevreesde reputatie had opgebouwd als notoire wreedaard. Onder hem stond het Speciaal Commando Itter dat bestond uit 15 leden van de SS-TVeenheid van Dachau. Doch naarmate het duidelijk werd dat de Nazi’s de oorlog zouden gaan verliezen, besloot Wimmer in allerijl te vluchten. Zijn positie werd overgenomen door SS-kapitein Kurt Siegfried Schrader.

 

Tijdens de opmars van de Amerikaanse soldaten in Oostenrijk werd het 23ste Tank Bataljon onder aanvoering van kapitein John “Jack”Lee benaderd door een officier van de Wehrmacht met de vraag om steun. De gevangenen van Schloss Itter moesten dringend bevrijd worden. Josef “Sepp”Gangl vormde samen met een aantal soldaten van de Wehrmacht een antinazibeweging, die ook contact had met het Oostenrijkse verzet. Ze kregen steun van Schrader, die vrij snel begreep dat de situatie voor de Nazi’s uitzichtloos was geworden. Gangl en Lee vonden elkaar in de strijd en in een gezamenlijke actie werd een stoutmoedige poging ondernomen om het slot te bevrijden van de SS. Een strijd, die niet zonder slag of stoot verliep, want van de Duitse zijde werd als reactie een eenheid van de Waffen-SS naar het slot gestuurd om het slot met zijn bewoners terug te veroveren.

 

Lijst Nederlandse slachtoffers

 

Joanna Catharina Crabbe (1861-????)
Aart van der Weerd (1856-1940)
Hilligje van der Weerd (1856-1940)