Inhoud

- algemeen

- Banjoebiroe 10

- Banjoebiroe 11 

- lijst Nederlandse slachtoffers

 

Algemeen

Banyubiru, ook gespeld als Banyu-Biru (in de koloniale tijd Banjoebiroe of Banjoe Biroe) is een Indonesische stad en onderdistrict (Indonesisch: kecamatan) gelegen in het Midden-Javaanse regentschap Semarang, op circa 45 kilometer ten zuiden van de stad Semarang en vijf kilometer ten zuiden van Ambarawa.

Kampementen en interneringskamp
In het noordoosten van de stad lag een militair kampement van het KNIL met een gevangenis. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de gevangenis een kamp voor geïnterneerden, eerst Kamp 10 genoemd. Later werd op een stuk land verderop een Kamp 11 bijgebouwd. In deze gevangenis werden eerst na de Nederlandse capitulatie tegenover Japan op 8 maart 1942 mannen geïnterneerd (sommigen schreven hun naam op de muren aldaar), en daarna, vanaf februari 1944 tot de bevrijding op 15 augustus 1945, vrouwen en kinderen. Kamp 10 fungeerde ook als opvangkamp voor de 2100 vrouwen en kinderen uit het Muntilankamp dat begin augustus 1945 hierheen werd verplaatst. Later werden dezen ook ondergebracht in een uitbreiding van Kamp 10 en een nieuw kamp Banyubiru 12. In de Bersiap periode fungeerde Kamp 10 als beschermkamp onder bewaking van Britse en Brits-Indische militairen. Vanaf de tweede helft van 1944 tot aan de Japanse capitulatie fungeerde Banyubiru 11 als een verzamelkamp voor vrouwen en kinderen uit heel Java. Japanse kampcommandanten waren Sakai Sadao; Suzuki Susumu en Yamada.

 

Transporten en bevolking
Veel vrouwen en kinderen die eerst in Kamp Malang (De Wijk), vrouwenkampen bij Soerabaja, Bandung of Kamp Muntilan waren ondergebracht, zijn in 1944 en 1945 per trein naar het station Ambarawa getransporteerd en moesten daarna vijf kilometer te voet afleggen naar Banyubiru. Jongens boven de leeftijd van 10 jaar (volgens Japanse opvattingen waren die volwassen) werden gescheiden van hun moeder en overgebracht naar een jongenskamp in Ambarawa. Toen tegen het eind van de oorlog in in 1945 ook veel vrouwen en kinderen uit Kamp Muntilan bij Djokjakarta naar Banyubiru waren overgebracht, raakte dit kamp overvol. Veel gevangen leden toen aan ziektes en ondervoeding. De totale bevolking van Kamp 10 bestond toen inclusief 187 overledenen uit 5466 personen. Van Kamp 11 bedroeg dit aantal 2440 personen, inclusief 104 doden

 

 

Banjoebiroe 10

Banjoebiroe 10 was een mannenkamp, vrouwenkamp, opvangkamp en republikeins kamp op Midden-Java nabij Semarang. Het kamp bevond zich in de gevangenis en de barakken en officierswoningen van een KNIL-kampement van de stad Banjoebiru (Banyubiru). Van 17 augustus 1943 tot februari 1944 was fungeerde Banjoebiroe 10 als mannenkamp. Van februari 1944 tot 23 augustus 1945 was het een vrouwenkamp. Van 23 augustus 1945 tot 1 december 1945 fungeerde Banjoebiroe 10 als opvangkamp en van 1 december 1945 tot juni 1946 was het een republikeins kamp.

 

Banjoebiroe 11 

Andere benaming

Bunsho III Kamp 11

Ambarawa lag ongeveer 45 km ten zuiden van Semarang; de plaats Banjoebiroe lag ongeveer 5 km ten zuiden van Ambarawa. Het kamp was ondergebracht in een militair kampement, ten oosten van de plaats zelf.

Kampcommandanten

Sakai (van 06.44 tot 11.44),

Suzuki (van 11.44 tot 02.45),

Yamada (van 02.45 tot 08.45)

 

Kampleiding

Mw van Riessen (van 12.42 tot 03.02.45),

Mw, Sybrandi,

Mw Prins (van 03.02.45 tot 08.45)