Wobbelin
Inhoud:
- algemeen
- lijst Nederlandse slachtoffers
-
Algemeen
- Kamp Wöbbelin was een subkamp van concentratiekamp Neuengamme. KZ Wöbbelin was operationeel van 12 februari 1945 tot 2 mei 1945.
Concentratiekamp Wöbbelin-Struthof
Rond de jaarwisseling van 1944 -1945 gaf SS-commandant van Concentratiekamp Neuengamme Max Pauly opdracht tot de bouw van een buitenkamp in de buurt van het kamp Reiherhorst, 3 km van Ludwiglust. Het eerste transport van 700 gevangenen uit het hoofdkamp Neuengamme, kwam op 12 februari 1945 in kamp Reiherhorst aan. Deze gevangenen werden ingezet voor de bouw van het grotere kamp Wöbbelin.Tijdens de bouw van dit kamp zijn veel gevangenen omgekomen.
Al in april 1944 deed het kamp Wöbbelin dienst als opvangkamp voor evacueringstransporten uit buitenkampen van Neuengamme. Door ontoereikende en onregelmatige voedselvoorziening, onbeschrijfelijk slechte hygiënische toestanden en bijna zonder adequate medische verzorging stierven de gevangenen met honderden tegelijk.
Het kamp was niet afgebouwd. In de barakken waren geen deuren, in de ramen geen glas. Er lag alleen zand op de vloer. Er waren geen bedden, maar een soort kooien. Sanitair was er niet, alleen een hand waterpomp. In de grond waren enkele gaten gegraven die dienden als wc. Het kamp was sterk vervuild. De gevangenen zaten onder de luizen. Voedsel was er nauwelijks.
Kamp Wöbbelin zou niet meer dan 10 weken dienst doen. Ruim 5000 gevangenen werden in Wöbbelin ondergebracht. Meer dan 1000 gevangenen kwamen om tijdens het korte bestaan van het kamp.
Bij de nadering van de Amerikaanse tropen droeg de SS het bevel van het kamp over aan de Kapo’s. In de middag van 2 mei 1944 bereikten de militairen van de 82e US Airborne Divisie onder leiding van generaal James M. Gavin, het Kamp Wöbbelin.
De aanblik van het kamp was zelfs voor deze geharde militairen schokkend.
De Amerikaanse militairen regelden direct levensmiddelen en medische zorg. Honderden veldbedden werden in een hangar van een naburig vliegveld opgesteld. Een groot aantal van de zieken werd ondergebracht in plaatselijke ziekenhuizen. Ondanks al deze inspanningen overleden in de eerste dagen na de bevrijding toch nog 200 gevangenen.
Op bevel van de Amerikaanse commandant werden de inwoners van Wöbbelin en omliggende plaatsen gedwongen het kamp te bezoeken. De burgers werden ook verplicht deel te nemen aan het begraven van de vele slachtoffers. Er werden massagraven gegraven. Ieder gezin uit Wöbbelin en omgeving moest een wit laken ter beschikking te stellen om de doden in te wikkelen. Door het grote aantal doden waren er onvoldoende kisten beschikbaar
Op 7 mei 1945 werden 200 kampslachtoffers bij het Achse Slot in Ludwiglust ter aarde besteld. Anderen werden op 8 mei 1945 in Schwerin en Hagenow begraven. In Wöbbelin werden 150 slachtoffers begraven. In al deze plaatsen vond dezelfde begrafenisceremonie plaats. De bewoners van deze plaatsen was opgedragen een graf te delven en langs de slachtoffers te defileren.
Lijst Nederlandse slachtoffers
Abraham van Eikenhorst overlijden 14-5-1945 Ludwigslust
Adrianus van Ooijen overlijden 15-4-1945 Ludwigslust
Andries Sira overlijden 11-4-1945 Ludwigslust
Antoin Willem Hubert Perelaër overlijden 15-4-1945 Ludwigslust
Carel Engelbracht overlijden 23-4-1945 Ludwigslust
Cornelis Jan Gaasbeek overlijden 7-5-1945 Ludwigslust
Cornelis van den Broek overlijden 20-5-1945 Ludwigslust
Egbert Koopman overlijden 4-5-1945 Ludwigslust
Frederik Veneberg overlijden 31-5-1945 Ludwigslust
Berend Bruijnes overlijden 11-3-1945 Wöbbelin
Cornelis Lucas de Jong overlijden 3-5-1945 Wöbbelin
Cornelis de Vries overlijden 16-4-1945 Wöbbelin
David Spanjar overlijden 15-5-1945 Wöbbelin
Gerard Hermans overlijden 18-4-1945 Wöbbelin
Gerrit Kamphorst overlijden 12-3-1945 Wöbbelin
Johannes de Rijk overlijden 30-3-1945 Wöbbelin
Wilhelmus Johannes Nicolaas van Zanten overlijden 15-4-1945 Wöbbelin
Willem Pater overlijden 11-4-1945 Wöbbelin
Wouterus van den Berg overlijden 14-4-1945 Wöbbelin
Wubbo Sikkema Overledene Overlijden 11-3-1945 Wöbbelin
Leendert Cornelis Bakker (1913-1945)
Pieter Abram Böhm (1890-1945)
Muijn Bokhorst (1897-1945)
Muijn Bokhorst (1897-1945)
Geerhard Bosch (1912-1945)
Cornelius Lambertus (Lambert) Bergmans (1912-1945)
Geerhard Bosch (1912-1945)
Bernardus den Breejen (1903-1945)
Jan van den Brink (1900-1945)
Gerrit van den Brink (1906-1945)
Gijsbert van de Burgt (1898-1945)
Cornelis Chardon (1919-1945)
Machiel Arie Dethmers (1924-1945)
Leendert Edelman (1906-1945)
Abraham van Eikenhorst (1916-1945)
Auke Faber (1905-1945)
Gerhardus Johannes Frielink (1912-1945)
Jan Grooters (1914-1945)
Cornelis Hage (1894-1945)
Hubertus Petrus Hermanus Houben (1915-1945)
Geertruida Elizabeth de Jonge (1902-1945)
Abraham Johannes de Jonge (1902-1945)
Cornelis Simon de Jonge (1902-1945)
Joseph Jongen (1918-1945)
Jacob Koert (1912-1945)
Cornelis Koert (1919-1945)
Jan Kruiswijk (1908-1945)
Jan Kruiswijk (1908-1945)
Maria Veenendaal (1908-1945)
Laurens Jakob (Lauk) Liezenberg (1904-1945)
Johan Arnoldus Looijen (1917-1945)
Frederika van der Kammen (1925-1945)
Johannes Hermanus van Orden (1898-1945)
Gijsbertus Bernardus van Orden (1905-1945)
Achiel Pype (1904-1941)
Jan Hendrik Sonnenberg (1730-????)
Jan van Riemsdijk (1918-1945)
Johannes de Rijk (1916-1945)
Derk Jan Schoppers (1898-1945)
Gerrit Slagman (1898-1945)
Gerrit Slagman (1898-1945)
Gerrit Slagman (1898-1945)
Jan Hendrik Sonnenberg (1910-1945)
Hiltje Jans Allema (1910-1945)
Maarten Hendrik Woutman (1921-1945)